– Genotyp rodziców
Istnieje pewna grupa czynników genetycznych, które zakłócają normalny rozwój wewnątrzmaciczny dziecka. Mowa tu o genach przekazanych dziecku przez rodziców, które zwiększają jego podatność na pewne formy upośledzenia fizycznego lub umysłowego. Niezwykle ważnymi, spośród innych czynników warunkujących prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny dziecka są cechy jego rodziców, a ściślej rzecz ujmując właściwości genotypu rodziców. Homozygotyczność – więc ten sam lub bardzo podobny skład genetyczny komórek – nie 
powoduje rozwijania się u potomstwa właściwości korzystnych adaptacyjnie. Dlatego też krzyżowanie osobników o tym samym genotypie, zwane też krzyżowaniem wsobnym jest powodem opóźnionego rozwoju potomstwa, zwiększa podatność na różne choroby, zmniejsza odporność organizmu na wpływ czynników środowiskowych, co osłabia jego immunologię. Z punktu rozwinięcia się właściwych cech u potomstwa zdecydowanie korzystniejsze jest kojarzenie krzyżowe.
Niezwykle istotnym czynnikiem zewnętrznym, który ma wpływ na rozwój podstawowych i najważniejszych funkcji fizycznych i psychicznych jest wczesny wpływ środowiskowy. Czynniki biologiczno- chemiczne działające na matkę jak np. spożywany pokarm są przekazywane również dziecku. Środowisko może oddziaływać na jednostkę już w okresie prenatalnym albo w okresie postnatalnym powodując zaburzenia pozagenetyczne, które są przyczyną chorób i wad wrodzonych. Mogą one być spowodowane:
- wirusem (np. różyczki, świnki, żółtaczki zakaźnej, grypy)
- bakterią (np. kiły)
- pasożytem (np. toksoplazmozy)
- promieniowaniem (np. rentgenowskim, ultrafioletowym)
- toksynami ( są nimi najczęściej: alkohol, nikotyna, narkotyki, leki, zwłaszcza hormonalne, psychotropowe i antybiotyki, oraz związki ołowiu, rtęci i azbestu a także środki ochrony roślin)
- niedotlenieniem ( z powodu np. zaburzonego krążenia krwi w organizmie matki, dziecka lub łożysku)
- stanami niedoborowymi ilościowymi (niedożywienie) lub jakościowymi (np. niedobór witaminy A, B2)
- chorobami matki (np. cukrzyca, choroba nerek, serca)
- komplikacjami ciążowymi (np. zagrażające poronienie, krwawienie w ciąży, zatrucia ciążowe, wysokie miano przeciwciał w wyniku niezgodności głównych grup krwi lub czynnika Rh)
- stresem matki
