Konflikt serologiczny (Morbus haemolyticus neonatorum) jest inaczej zwany konfliktem krwi.
Medycyna wyróżnia ponad 20 grup krwi (oprócz 4 podstawowych). Najistotniejszy jest jednak układ AB0 oraz Rh.
Ludzką krew można sklasyfikować jako Rh+ (plus) lub RH- (minus). Wpływ na to ma obecność lub brak antygenu D. Właśnie występowanie tego antygenu może powodować konflikt serologiczny.
Konflikt serologiczny
To choroba występująca w chwili, gdy matka z układem antygenów krwi Rh rodzi dziecko, które na czynnik krwi Rh(+).
Konflikt serologiczny pojawia się w momencie, kiedy np. dochodzi po raz pierwszy do kontaktu krwi dziecka z Rh- z krwią matki, która ma czynnik Rh+. W tej sytuacji dochodzi do produkcji przeciwciał-D przez organizm matki. Zadaniem przeciwciał-D jest eliminacja ciał obcych.
Zazwyczaj do kontaktu krwi dziecka z krwią matki dochodzi dopiero podczas porodu. Potomek z pierwszej ciąży nie jest narażony na konsekwencje wynikające z konfliktu. Jednak istnieje możliwość, że kontakt obu krwi mógł nastąpić wcześniej, np. w wyniku urazu. Wówczas organizm matki może wywołać odpowiedź immunologiczną już podczas pierwszej ciąży.
Choroba hemolityczna
Przeciwciała Anty-D charakteryzują się możliwością przenikania przez barierę łożyskową. Wówczas przenikają one z krwi matki do krwi dziecka. Po przeniknięciu bariery łożyskowej przeciwciała Anty-D zaczynają zwalczać krwinki płodu, co sprawia, że zaczynają się rozpadać jest to tzw. choroba hemolityczna płodu. Prowadzi do niedotlenienia i niedokrwistości organizmu dziecka, a w konsekwencji może prowadzić do poronienia.
Dlatego dobrze jest gdy rodzice jeszcze przed podjęciem starań o dziecko znają swoje grupy krwi. dzięki czemu można przewidzieć wystąpienie konfliktu. Jest to ważne w przypadku gdy np. ojciec Rh(+), a matka ma Rh(-) to w około 60% ciąż dziecko dziedziczy grupę krwi ojca.
Konflikt serologiczny obecnie rzadko doprowadza do poważnych komplikacji gdyż wszystkie matki z Rh- które urodziły dzieci z Rh+ w ciągu 72h przyjmuje zastrzyk zawierający immunoglobulinę anty-D. Podana immunoglobulina uniemożliwia produkcję przeciwciał w organizmie matki. Jest to zabezpieczenie dla następnych ciąży, gdyż konflikt serologiczny rzadko dotyczy pierwszej ciąży. Skuteczność tej metody wynosi ok. 98%. Gdy nie możliwości podania immunoglobuliny anty-D, wówczas podanie szczepionki nawet do 28 dnia po porodzie daje dobre efekty profilaktyczne.
Istotne jest, aby w trakcie ciąży, podczas której stwierdzono zagrożenie konfliktu serologicznego kobieta była objęta szczególną opieką lekarza.
