Zakażenia odzwierzęce
Choroby odzwierzęce – inaczej zoonozy to według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) choroby i zakażenia, które przenoszą się w sposób naturalny ze zwierząt kręgowych na człowieka.
Odzwierzęce wirusy, bakterie, grzyby, pasożyty zakażają nas nie tylko drogą pokarmową, czy poprzez ukąszenie, ale też poprzez głaskanie, przytulanie, rzadziej drogą powietrzną. Można się nimi zarazić zarówno podczas zabawy w piaskownicy, sprzątania kociej kuwety, jak i w trakcie spaceru po osiedlowym skwerku.
W Polsce do chorób odzwierzęcych najbardziej popularnych zwierząt domowych zaliczamy:
1. Choroby wirusowe:
– SARS ,
– gorączka krwotoczna Ebola,
– wścieklizna,
– kleszczowe zapalenie mózgu
– pryszczyca,
– grypa-influenza.
2. Choroby bakteryjne:
– choroba kociego pazura,
– dżuma
– wąglik
– borelioza,
– bruceloza
– gruźlica odzwierzęca,
– różyca,
– salmonelozy,
3. Robaczyce wywołane przez pasożyty:
– robaczyce przewodu pokarmowego
– glistnica (askarioza)
– glistnice odzwierzęce – toksokaroza, zespół wędrującej larwy trzewnej
– owsica (oksyuriaza)
– włosogłówka ludzka (trichuroza).
– węgorczyca (strongyloidoza)
– tasiemczyce
– włośnica (trichinellosis)
– choroby pierwotniakowe
4. Choroby wywołane przez riketsje, chlamydia:
– choroba ptasia – ornitoza
– ehrlichioza, gorączka Q
|
Nazwa choroby |
Skąd się bierze? |
Objawy |
Skutki |
Jak zapobiegać |
Jak leczyć |
| Pryszczyca | Zakażenie wydzielinami lub wydalinami chorych zwierząt, spożywanie skażonego mięsa i mleka | Gorączka, dreszcze, bóle głowy i mięśni, spadek ciśnienia, pęcherzyki ropne na skórze rąk i nóg oraz błonie śluzowej jamy ustnej. | Po ok. 2 tygodniach choroba kończy się wyzdrowieniem | Ubój chorych zwierząt, szczepienia bydła i owiec, dezynfekcja ubrania w portach i na lotniskach | Antybiotykami |
| Ornitoza Papuzica |
Kał i kurz z papuzich piór | Kaszel, ból klatki piersiowej, czasami gorączka, dreszcze, bóle mięśniowe i wymioty | Choroba trwa wiele tygodni | Dezynfekcja papuzich klatek w rękawiczkach | Antybiotykami |
| Włośnica | Spożycie surowej zakażonej wieprzowiny lub dziczyzny | Nudności, wymioty, biegunki, potem wyskoka gorączka, bóle mięśni, obrzęki na twarzy | Choroba nieuleczalna, można z nią żyć, jeśli inwazja larw jest niewielka. Śmiertelność 3-30% | Badanie poubojowe mięsa | Nie ma możliwości wyleczenia |
| Toksykaroza | Kontakt z jajami toksykar (gleba, spożycie nieumytych warzyw i owoców, kontakt z zarażonymi zwierzętami oraz ich odchodami) | Podwyższona liczba granulocytów kwasochłonnych w organizmie, inne objawy zależą od umiejscowienia larw w organizmie | Nie leczenie choroby może spowodować nieodwracalne uszkodzenia | Odrobaczanie psów i kotów, wymiana piasku w piaskownicy, mycie warzyw i owoców, u dzieci nawyk mycia rąk | Lekami przeciwpasożytniczymi |
| Wścieklizna | Ugryzienie zakażonego chorobą zwierzęcia | Pieczenie w miejscu ukąszenia, gorączka, ból głowy, brak apetytu, nerwowość, halucynacje, konwulsje | Choroba jest nieuleczalna, zawsze więc dochodzi do śmierci | Szczepionka | Nie ma możliwości wyleczenia |
| Koci pazur | Zadrapanie lub ugryzienie przez kota ( psa) | Nudności, pocenie się, bóle mięśni, gorączka, zapalenie spojówek, wysypka | Czasami dochodzi do powikłań – zapalenia mózgu, rumienia guzowatego czy zapalenia płuc | Można zapobiec powikłaniom, podając antybiotyki z grupy cefalosporyn oraz leki z grupy chinolonów | W większości przypadków pacjenci nie potrzebują leczenia |
| Gąbczaste zwyrodnienie mózgu – choroba Creutzfeldta-Jakoba | Spożywanie wołowiny zawierającej priony | Kilka lat po zakażeniu: wahania nastroju, nerwowość, mimowolne ruchy, niepokój, utrata apetytu, bezsenność, zaniki mięśni, zaburzenia równowagi, mowy i wzroku | Zwykle śmierć, nowy eksperymentalny sposób leczenia ma zwiększyć szanse przeżycia | Reygnacja ze spożywania wołowiny pochodzącej z krajów Europy Zachodniej | Eksperymentalne leczenie atabryną i chloropromazyną |
| Toksoplazmoza | Pasożyty znajdują się w kale kotów. Człowiek mający kontakt z zanieczyszczoną ziemią może przynieść pasożyty np. w brudzie pod paznokciami, także poprzez zjedzenie nieumytych warzyw lub owoców. | W 90% przypadków nie ma objawów. Czasami gorączka, ból głowy, powiększone węzły chłonne i wysypka | Jeśli chorobą zarazi się kobieta w ciąży, może dojść do uszkodzenia płodu. | Badania przesiewowe kobiet w ciąży, mycie rąk, warzyw i owoców, nie spożywanie surowego mięsa | Lekami przeciw pasożytowi – u kobiet w ciąży zmniejszają o 60% ryzyko zarażenia płodu |
| Borelioza | Bakterie przenoszone przez kleszcze | Czerwone plamy, gorączka, osłabienie, bóle mięśni i stawów | Nieleczona może doprowadzić do niedowładów, uszkodzeń mózgu, u kobiet poronienia, uszkodzenia płodu | Środki odstraszające kleszcze | Antybiotykami |
| Kleszczowe zapalenie mózgu | j.w. | Gorączka, wymioty, zmiany zapalne w płynie mózgowo – rdzeniowym, przy łagodnym przebiegu chorobę potwierdza tylko badanie krwi | Czasem następstwa pochorobowe – niedowład lub zanik mięśni | Szczepionki, środki odstraszające kleszcze | Antybiotykami |
