Aby zrozumieć proces powstawania wad wzroku trzeba najpierw zapoznać się z prawidłowymi mechanizmami widzenia w zdrowym oku. W oku miarowym promienie są załamywane na powierzchni soczewki i rogówki, a następnie padają na siatkówkę. Ta natomiast jest zbudowana z wyspecjalizowanych komórek, zwanych czopkami i pręcikami, które są odpowiedzialne za widzenie barwne oraz ogólny zarys przedmiotów. Powstały dzięki nim obraz za pomocą impulsu elektrycznego jest wysyłany do kory mózgu, która odpowiada za wzrok.
Wady wzroku są spowodowane przede wszystkim przez nieprawidłowe załamywanie światła. U krótkowidzów promienie padają przed siatkówkę, zaś u dalekowidzów za nią. W przypadku astygmatyzmu promienie nie skupiają się natomiast w jednym punkcie na siatkówce. Te wady wzroku mogą być uwarunkowane genetycznie lub nabyte i często mają związek z nieprawidłowym kształtem oka.
Krótkowzroczność często pojawia się wśród dojrzewających nastolatków, gdyż organizm, a wraz z nim gałka oczna podlegają szybkiemu wzrostowi. Może nastąpić jej wydłużenie a wraz z nim niemożność docierania promieni na odpowiednie miejsce w siatkówce. Natomiast dalekowzroczność, zwane nadwzrocznością jest często przypadłością osób starszych, gdyż z wiekiem spada u nich umiejętność załamywania światła przez rogówkę.
Również styl naszego życia może wpłynąć na brak możliwości utrzymania zdrowego wzroku. Często bowiem spędzamy mnóstwo czasu przy komputerze lub telewizorze, co na wiele godzin unieruchamia nasz wzrok w jednym punkcie. Może to prowadzić do zwiotczenia mięśni gałki ocznej, a wraz z nim do problemów z dostosowywaniem się oka do widzenia przedmiotów w różnych odległościach od twarzy, czyli akomodacją. Powoduje to często pogorszenie się wzroku i rozmazywanie obserwowanego obrazu.
Do wad wzroku może prowadzić również mechaniczne uszkodzenie rogówki, na przykład w przypadku urazu oka. Cechą charakterystyczną takiej wady wzroku, która jest odmianą astygmatyzmu, jest pojawianie się większej liczby ogniskowych, powodując rozproszenie obrazu na powierzchni siatkówki.
Również duży wpływ na pogarszanie się widzenia mogą mieć czynniki atmosferyczne, w tym coraz większe zanieczyszczenie powietrza. Niektóre choroby, takie jak problemy z tarczycą (nadczynność, niedoczynność) czy cukrzyca. Wpływ na nasz wzrok ma również odpowiednia dieta. Niedostarczanie odpowiednich czynników, między innymi luteiny, może skutkować postępującymi wadami.