Błonica to choroba zakaźna wywoływana przez maczugowca błonicy. To bakteria, która kształtem przypomina maczugę i zasiedla najczęściej gardło lub skórę człowieka. Jest ona przenoszona drogą kropelkową lub poprzez bezpośredni kontakt z chorym lub nosicielem. Nosicielstwo jest bezobjawowe i bierze się najczęściej z powodu łagodnej infekcji błonicowej, przebytej w przeszłości.
Maczugowiec błonicy powoduje najczęściej błoniasty nalot w obszarze górnych dróg oddechowych, zwłaszcza na gardle, migdałkach, krtani oraz tchawicy. Powoduje wzrost ciepłoty ciała oraz wyższe ciśnienie i tętno krwi. Obrzęknięte gardło utrudnia oddychanie, co powoduje charakterystyczny kaszel, często określany jako szczekający. Z nosa zaś uwalnia się gęsta wydzielina o żółtawej barwie. Kiedy zainfekowana zostaje skóra chorego, mogą się na niej pojawić owrzodzenia, dające objawy podobne do zakażenia liszajcem oraz mało atrakcyjne żółte plamy.
Błonica jest niebezpieczna, gdyż powoduje dużo powikłań. Może dojść do porażenia gardła, mięśni oraz kończyn, osłabienie organizmu oraz niewydolność krążeniowo oddechowa. W ostrych przypadkach chory może stracić przytomność, a nawet umrzeć. Choroba rozwija się szybko, już ok. 4-6 dni po zainfekowaniu pojawiają się pierwsze objawy, a w dwa dni po ich odkryciu może dojść do komplikacji zdrowotnych.
Istotne jest odnalezienie wszystkich osób, z którymi chory kontaktował się w czasie inkubacji błonicy, w celu zidentyfikowania nieświadomego nosiciela. Dzięki szybkiej reakcji można uniknąć kolejnych zakażeń błonicą i jej epidemii. Po zdiagnozowaniu błonicy chory powinien zostać jak najszybciej odizolowany, zaś w przypadku podejrzenia błonicy niezbędna może okazać się hospitalizacja. Maczugowce błonicy zwalcza się antybiotykami, w przypadku braku uczulenia najlepsze rezultaty daje penicylina. Choremu należy również podać antytoksyny, które zapobiegną uszkadzaniu organizmu przez toksyny uwalniane przez bakterie.
Błonica jest coraz rzadszą chorobą, ze względu na stosowanie w krajach rozwiniętych szczepień ochronnych. Szczepionka jest podawana trzykrotnie już małym dzieciom. Pierwsza dawka w drugim miesiącu a kolejne po upływie 1-2 miesiąca. Zapewnia to skuteczną ochronę już sześciomiesięcznemu dziecku. Szczepienia są niezbędne, gdyż choroba ta dotyka zwłaszcza małe dzieci i może mieć w ich wypadku przykre konsekwencje.
