Tężec jest groźną, zakaźną chorobą, która w prawie 30% przypadków kończy się śmiercią. Dzięki obowiązkowym, bezpłatnym szczepieniom, zachorowań jest coraz mniej. Jednak zawsze w wypadku nawet drobnego zranienia musimy zadbać o odpowiednie opatrzenie i zabezpieczenie rany.
Tężca powoduje laseczka tężcowa, wydzielająca toksyny, które sprawiają, że nasz układ nerwowy nie działa prawidłowo.
Zarodniki tężca mogą znajdować się właściwie wszędzie, w kurzu, glebie czy nawozach. Nosicielami są zwierzęta, przede wszystkim konie, których odchody mogą zanieczyszczać ziemię. Właśnie, dlatego najwięcej zachorowań zdarza się na wsi, letnią porą, w czasie prac polowych, wtedy ludzie są narażeni na kontakt z zakażoną materią. Bezpośrednią przyczyną zakażenia jest w wielu przypadkach powstanie rany, niewielkiego skaleczenia oraz otarcia, przez które choroba dostaje się do organizmu.
Toksyny atakują układ nerwowy, co powoduje charakterystyczne objawy. Przeważnie pojawiają się w ciągu 2 tygodni od zakażenia, ale czas ten może przedłużyć się nawet do miesiąca. Pierwsze objawy tężca nie są typowe: zakażony cierpi na niepokój, ogólne osłabienie, bóle głowy oraz wzmożone napięcie mięśni. W późniejszym czasie obserwujemy bardziej charakterystyczne symptomy. W wyniku działania toksyn pojawiają się skurcze mięśni, na początku są to głównie skurcze mięśni żuchwy, które powodują szczękościsk. Dochodzi również do skurczów mięśni szkieletowych, bardzo bolesnych, powodują łukowate wyginanie ciała. Powodem tego są bardzo duże napięcia mięśni karku i tułowia.
Leczenie tej choroby odbywa się poprzez podanie choremu surowicy przeciwtężcowej lub immunoglobuliny ludzkiej przeciwtężcowej. Podczas dochodzenia do zdrowia pacjent powinien przebywać na oddziale intensywnej terapii, gdyż istnieje ryzyko niedotlenienia mózgu, a także innych powikłań. W trakcie leczenia lekarz może podać pacjentowi dodatkowo szczepionkę przeciwtężcową.
Niekiedy chorym podaje się również leki uspokajające, które działają bardzo kojąco na układ nerwowy. W szczególnie ciężkich przypadkach chory jest podłączany do respiratora i usypiany, żeby w ten sposób umożliwić prowadzenie dalszej terapii.
Zakazić się tężcem może każdy, a przejście go nie daje odporności całkowitej na tą bakterię. Dlatego właśnie w ramach profilaktyki stosuje się szczepienia ochronne, które skutecznie przeciwdziałają chorobie. Trzeba jednak pamiętać, aby wykonywać je regularnie.