NNKT – Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe
Należą do grupy kwasów tłuszczowych wielonienasyconych. Nie są one syntetyzowane w organizmie człowieka i dlatego stanowią istotny składnik pożywienia.
Należą do dwóch grup:
• grupa kwasu α-linolenowego – kwasy tłuszczowe omega 3
• grupa kwasu linolowego – kwasy tłuszczowe omega 6
Do grupy kwasów tłuszczowych omega 3 zaliczamy:
● ALA – kwas – α – linolenowy
● EPA – kwas eikozapentaenowy
● DHA – kwas dokozaheksaenowy
Do grupy kwasów tłuszczowych omega 6 zaliczamy:
● LA – kwas linolowy
● AA – kwas arachidonowy.
W raporcie FAO z 1977 r. opisano następujące objawy niedoboru niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych:
• zahamowanie wzrostu
• zmiany skórne: parakeratoza, zapalenie, wzmożona utrata wody
• bezpłodność u samców i samic
• uszkodzenie nerek: martwica brodawek nerkowych, hematuria, nadciśnienie tętnicze nerkowopochodne
• zmiany w mitochondriach: zaburzenia ich czynności
• zwiększenie łamliwości naczyń włosowatych
• zwiększenie podatności krwinek czerwonych na czynniki uszkadzające
• zmniejszenie syntezy prostaglandyn, powodujące zaburzenia czynności fizjologicznych narządów i tkanek
• układ krążenia, płytki krwi i inne
• zwiększenie podatności na zakażenie
W raporcie tym podano również zalecenia, aby spożycie NNKT nie było niższe niż 3% dziennego zapotrzebowania na energię, a dla ludzi zagrożonych chorobą niedokrwienną serca 6 – 8%.
Obserwacje epidemiologiczne wskazują na niski wskaźnik choroby niedokrwiennej serca u Eskimosów grenlandzkich, których dieta obfituje w kwasy tłuszczowe omega 3 (średnio 14 g/dobę) oraz u japońskich rybaków (średnio 3 g/dobę). Natomiast Japończycy na emigracji, mieszkający w Kalifornii i na Hawajach, wykazują wysokie stężenie cholesterolu i zwiększoną zapadalność na choroby sercowo – naczyniowe. Aby wyjaśnić mechanizmy odpowiedzialne za zapadalność na choroby układu krążenia, przeprowadzono na szeroką skalę liczne badania naukowe. Badania przeprowadzone na ludziach i zwierzętach potwierdziły, że kwasy
tłuszczowe omega 3 mają wpływ zarówno na homeostazę, jak i na skład lipidów we krwi.
źródło: Nutrition&Health 15, Nr 1(58); Calivita International Polska; Marzec 2012
