Włosogłówka inaczej włosogłówczyca jest chorobą inwazyjną wywoływaną przez nicienia Trichuris trichiura. Pasożyt ten przeważnie bytuje w jelicie ślepym, rzadko w jelicie grubym. Jest robakiem o cienkim, nitkowatym ciele przeważnie o długości od 3 do 5 cm. Dzięki swojej budowie potrafi głęboko wniknąć w błonę śluzową jelita, skąd bardzo trudno się go pozbyć.
Ten pasożyt żywi się głównie krwią, co niestety bardzo często prowadzi do anemii. Przeważnie można się z nią spotkać w krajach o klimacie ciepłym i suchym. Samice włosogłówki, które osiągnęły dojrzałość płciową mogą składać nawet do 5000 tysięcy jaj dziennie. Te wydalone jajka rozwijają się w środowisku zewnętrznym w glebie. W ciągu kilku dni z jajeczka rozwija się larwa, która ponownie dostając się do organizmu ludzkiego, trafiając do przewodu pokarmowego, usuwa otoczkę i larwa wędruje do jelita, gdzie po kilku tygodniach uzyskuje dojrzałość płciową i na nowo rozpoczyna produkowanie jaj.
Włosogłówka przeważnie przebywa grupowo w ilości nawet do 1000 osobników, w ciele swojego żywiciela może żyć nawet do 5 lat. W zarażeniu włosogłówką bardzo często pośredniczą muchy, które z zakażonej odchodami gleby przenoszą jajeczka z larwami na produkty spożywcze. Może dojść do zakażenia także na drodze fekalno-oralnej, gdy mamy do czynienie z brakiem higieny osobistej. Do zarażenia człowieka dochodzi tylko i wyłącznie przez jaja żyjące w środowisku zewnętrznym. Zarażenie tym pasożytem może przebiegać całkowicie bezobjawowo. Przy większej inwazji włosogłówki pojawiają się objawy w postaci:
– nudności,
– kolki,
– niestrawności,
– zapalenia wyrostka robaczkowego,
– anemii,
– drgawek,
– ogólnego osłabienia,
– a u dzieci może dojść nawet do utraty przytomności.
Możemy zapobiegać zakażeniom stosując profilaktykę, która powinna polegać na szczególnej ochronie produktów spożywczych przed zanieczyszczeniem ich ziemią, sparzanie warzyw i owoców, które będziemy spożywać na surowo. Wysoka temperatura bowiem skutecznie niszczy jaja tego pasożyta. Gleba powinna być objęta sanitarną ochroną przed zanieczyszczeniami ludzkimi fekaliami, a także ściśle trzeba przestrzegać higieny osobistej poprzez dokładne mycie rąk przed spożywaniem i przygotowywaniem posiłków.