Fosfor (phosphorus)
Funkcje, zalety:
• Obecny w każdej komórce organizmu
• Witamina D i wapń są niezbędne do prawidłowego działania fosforu
• Bierze udział w fizjologicznych reakcjach chemicznych ustroju
• Konieczny do powstania prawidłowej struktury kości i zębów
• Istoty czynnik wpływający na regularną pracę serca
• Odgrywa ważną rolę w funkcji nerek
• Potrzebny do przenoszenia impulsów nerwowych
• Wspomaga proces wzrastania i naprawy uszkodzonych tkanek
• Dostarcza energii ustrojowi poprzez udział w metabolizmie tłuszczów i białek
• Łagodzi dolegliwości bólowe przy zapaleniu stawów
• Korzystnie wpływa na stan dziąseł i zębów
• Bierze udział w regulacji równowagi kwasowo-zasadowej
• Zakwasza mocz zmniejszając prawdopodobieństwo wystąpienia kamieni nerkowych
Objawy niedoboru:
• Ataksja
• Zaburzenia koordynacji ruchowej
• Bóle kości
• Utrata łaknienia
• Osłabienie kruchość kości
Objawy przedawkowania:
• Drgawki
• Zaburzenia rytmu serca
• Szybki oddech
Najlepsze źródła naturalne:
• Migdały, orzeszki ziemne, nasiona słonecznika
• Fasola, groch, nasiona dyni, soja
• Wątroba cielęca, drób, czerwone mięso
• Ser cheddar, sery pasteryzowane
• Jaja
• Sardynki, małże, tuńczyk
• Produkty mączne pełnoziarniste
Zapotrzebowanie:
Grupy ludności Fosfor
Zalecane normy dietetyczne [mg / dzień] Bezpieczna maksymalna dawka niepowodująca ryzyka efektów ubocznych
[mg / dzień]
Dzieci 1-3 lat 460 3000
Dzieci 4-8 lat 500 3000
Chłopcy 9-13 lat 1250 4000
Młodzież męska 14-18 lat 1250 4000
Mężczyźni 19-30 lat 700 4000
Mężczyźni 31-50 lat 700 4000
Mężczyźni 50-70 lat 700 4000
Mężczyźni powyżej 70 lat 700 3000
Dziewczęta 9-13 lat 1250 4000
Młodzież żeńska 14-18 lat 1250 4000
Kobiety 19-30 lat 700 4000
Kobiety 31-50 lat 700 4000
Kobiety 50-70 lat 700 4000
Kobiety powyżej 70 lat 700 3000
Kobiety ciężarne do 18 lat 1250 3500
Kobiety ciężarne 19-30 lat 700 3500
Kobiety ciężarne 31-50 lat 700 3500
Kobiety karmiące do 18 lat 1250 4000
Kobiety karmiące 19-30 lat 700 4000
Kobiety karmiące 31-50 lat 700 4000
*(według Dietary Reference Intakes ustalone przez National Academy of Sciences, Food and Nutrition Board, USA)
Dla kogo suplementaca…?!
• Osoby przewlekle wymiotujące
• osoby zażywające leki alkalizujące
• osoby powyżej 55 lat
• kobiety w ciąży i karmiące piersią
• osoby nadużywające alkoholu lub narkotyków
• osoby chorujące na przewlekłe wyniszczanie wątroby
• osoby silnie narażone na stres
• osoby po zabiegach chirurgicznych
• osoby z chorobami wątroby
• osoby z nadczynnością tarczycy
Wrogowie:
• nadmierna ilość żelaza, aluminium i magnezu
Znaczenie dla organizmu:
• niezbędny w procesach przemiany wielu witamin z grupy B
• jest niezbędnym składnikiem wielu tłuszczów, białek czy węglowodanów i enzymów
Nie stosuj, jeśli…
• chorujesz na nerki
• masz kamienie nerkowe a analiza moczu ujawniła, że są zbudowane z fosforanu magnezowo amonowego
Poradź się lekarza, jeśli…
• masz nadczynność przytarczyc
• masz osteomalację
• chorujesz na ostre zapalenie trzustki
• chorujesz a przewlekłą chorobe Nerem
• masz krzywicę
• Masz chorobę Addisona
• Twój organizm jest odwodniony
• Po poważnym poparzeniu
• Chorujesz na serce
Wiek powyżej 55 lat:
• Należy prowadzić suplementację
Fosfor a ciąża:
• Nie stosuj dużych dawek
Fosfor a karmienie piersią:
• Stosuj tylko na zlecenie lekarza
• Unikaj dużych dawek
Co jeszcze…?!
• Zbyt duży podaż fosforu może zaburzyć równowagę mineralną ustroju i obniżyć poziom wapnia
• Ryzyko niedoboru fosforu jest małe gdyż znajduje się on w prawie wszystkich potrawach
• Osoby po czterdziestym roku życia powinny zmniejszyć spożywanie mięs, wzbogacić dietę o warzywa i pić więcej mleka
Interakcje z innymi składnikami czy lekami:
• Wapń -> odkłada się wapń w tkankach miękkich, obniżone wchłanianie
• Kaptopril, diuretyki, enalapryl, glikozydy naparstnicy -> wzrost stężenia potasu
• Kortyzon -> wzrost stężenia sodu
• Steroidy, testosteron -> niebezpieczeństwo wystąpienia obrzęków
• Witamina D -> nasilanie wchłaniania fosforanów, ryzyko nadmiernego wzrostu fosforu
