Ameboza jest znana również jako pełzakowica lub czerwonka pełzakowa. Jest to inwazyjna choroba przewodu pokarmowego, wywoływana przez pasożyty. Chorobę wywołuje pełzak okrężnicy, który zagnieżdża się najczęściej w jelicie grubym. Ameboza przebiega dwoma trybami: objawowo i bezobjawowo. Najczęściej do zakażenia dochodzi poprzez drogę pokarmową. Choroba ta jest rozpowszechniona przede wszystkim w krajach tropikalnych.
Forma objawowa pełzakowicy objawia się przede wszystkim silnymi bólami brzucha i kolką, mogą pojawić się wzdęcia, mdłości oraz biegunka z obecnością krwi i śluzu. Często też tym objawom towarzyszy podniesiona temperatura ciała. Ameboza może wywołać również objawy podobne do raka kątnicy, a w niektórych przypadkach objawia się również bolesnością i uciskiem na wątrobę, osłabieniem, dreszczami, a często także spadkiem masy ciała. Takie objawy mogą świadczyć, że w naszej wątrobie zagnieździł się ropień pełzakowy. Mimo szerokiego wachlarza objawów, pełzakowicę można wykryć ze 100% pewnością, dopiero podczas badań laboratoryjnych próbki kału lub wycinka z błony śluzowej jelita. W Polsce choroba ta dotyczy około 2% populacji. Dotyczy osób które przebywały kiedyś w krajach tropikalnych lub miały kontakt z takimi osobami.
Amebozę leczy się za pomocą leków przeciw pierwotniakom, które są dość toksyczne. Niezbędne jest odizolowanie pacjenta, najczęściej jest on hospitalizowany ze względu na wysokie zagrożenie zgonem. Podczas zakażenia pełzakowicą może z powodu nadmiaru toksyn dojść do uszkodzenia układu krwionośnego oraz narządów wewnętrznych.
Zdecydowanie łatwiej jest zapobiegać amebozie niż ją wyleczyć. Dlatego tak ważne są działania profilaktyczne, mające na celu uchronienie przed zakażeniem. Najważniejsze jest zapobieganie przed rozprzestrzenianiem się choroby. W krajach zagrożonych należy uważać zwłaszcza na przygotowywanie pokarmów i napojów. Powinno się używać tylko pewnej wody, którą koniecznie należy przegotować przed podaniem. Woda ta nie powinna mieć kontaktów z odchodami, na przykład jej ujście nie powinno mieścić się niedaleko szamba. Warto również zadbać o higienę. Myć często ręce, zwłaszcza przed przygotowaniem i przyjmowaniem posiłków. Należy również dbać o czystość używanych urządzeń sanitarnych.
Ameboza może być również przenoszona przez owady, zwłaszcza muchy. Lekarze twierdzą również, że ryzyko zakażeniem zwiększa się podczas stosunków analnych.
